آثار دنیایی و آخرتی ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله»

آیت‌الله محمد ناصری از اساتید برجسته اخلاق در جدیدترین سخنرانی خود که در هر روز از ایام ماه مبارک رمضان در مسجد کمرزرین اصفهان برگزار می‌شود، گفت: هر کلمه از کلمات ما معنایی دارد، میوه‌ها هر یک خاصیتی دارند، آیات قرآن هم همینطور دعاها از جمله لا اله الا الله، الحمدالله، سبحان‌الله، الله‌اکبر، هر یک از این اذکار تأثیر خاص خود را دارند قرآن کریم و ائمه اطهار(ع) حرز و دعایی را برای رفع مشکلات، گرفتاری‌ها، امراض، فقر و دفع دشمن، توصیه کرده‌اند.
وی با اشاره به ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» ابراز داشت: ما معمولاً وقتی عصبانی می‌شویم یا اگر کسی مصیبتی دید این ذکر را می‌گوییم در حالی که روایات متعددی از ائمه اطهار(ع) وارد شده که این ذکر آثار فراوانی در زندگی ما دارد.
این استاد اخلاق عنوان کرد: ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» 19 حرف دارد که در هر حرفش یک اثری برای ما موجود است و نباید این ذکر را فراموش کنیم چرا که سفارش بسیاری در خصوص آن شده و حضرت رسول(ص) فرموده‌اند: زیاد بگویید «لا حول ولا قوة الا بالله» که  بهشت را برای شما تضمین می‌کند.
وی ادامه داد: وقتی ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» بگوییم خداوند با نظر رحمت به ما می‌نگرد و وقتی اینگونه شد هر خیری از دنیا و آخرت را به ما می‌رساند. در روایتی از ابن عباس هست که حضرت رسول(ص) فرمودند: «لا حول ولا قوة الا بالله» و ابن عباس از ثواب این ذکر از پیامبر اکرم(ص) سؤال کرد که پیامبر اکرم(ص) فرمودند اگر تمام قدرتمندان عالم جمع می‌شدند نمی‌توانند عرش الهی را تکان دهند اما چهار ملک به واسطه این ذکر توانستند عرش الهی را جابه‌جا کنند.
آیت‌الله ناصری گفت: حضرت رسول (ص) فرمودند این ذکر از حَمَله عرش الهی است. کسی که یک مرتبه بگوید «لا حول ولا قوة الا بالله» خداوند گناهان صد ساله‌اش را می‌آمرزد و برای هر حرفی از آن یکصد حسنه می‌نویسد و یکصد درجه به او می‌دهد.
وی عنوان کرد: پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید وقتی بنده‌ای بگوید «لا حول ولا قوة الا بالله» معنای آن این است که خدایا صاحب قدرتی در عالم وجود ندارد، تو صاحب قدرتی و همه کارها محول به توست و وقتی فردی این ذکر را بگوید سزاوار است که خداوند تمام حاجت‌های او را روا کند.
این استاد اخلاق ابراز داشت: در هر کاری که اندک مشکلی برایمان وجود دارد اگر ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» را بگوییم خداوند کمکمان خواهد کرد. امام صادق (ع) می‌فرمایند اگر بنده‌ای این ذکر را بگوید حضرت حق به ملائکه می‌گوید این عبد تسلیم من شد حاجت او را بدهید. هر بلایی که می‌خواهد به ما برسد ملائکه الهی به واسطه این ذکر آن را از ما دفع می‌کنند.
وی اظهار داشت: از حضرت رسول(ص) روایت شده است که حضرت آدم(ع) به درگاه الهی شکایت که پروردگارا که من متأثر نمی‌شوم از فکرهایی که می‌کنم این که در بهشت بودم و مقاماتی داشتم، محزون و مغموم می‌شوم، جبرئیل نازل شد و گفت حضرت حق می‌فرماید برای رفع گرفتاری و حزن «لا حول ولا قوة الا بالله» بگو! اگر ما هم این ذکر را بگوییم ناراحتی‌هایمان رفع می‌شود.
آیت‌الله ناصری عنوان کرد: حضرت رسول(ص) به حضرت امیر(ع) سفارش کرد: یا علی! برای دفع هم و غم و غصه امت من ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» نافع است. همچنین امام صادق (ع) می‌فرمایند وقتی غصه زیادی پیدا کردید اگر بگویید «لا حول ولا قوة الا بالله» غصه و بلا از شما دفع خواهد شد و اگر روزی پنج، 10 یا 100 مرتبه این ذکر را بگوییم به نفع ما است.
از امام صادق(ع) روایت شده است، کسی که ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» بگوید خداوند گناهاش را می‌آمرزد همانند روزی که از مادر متولد شده و 70 درِ فقر را نیز به روی او می‌بندد. همچنین بنا بر فرموده پیامبر اکرم(ص) شیاطین انسی و جنی نیز به واسطه ذکر «لا حول ولا قوة الا بالله» از ما دور خواهند شد.

انواع تغذیه روزه داران در المراقبات

آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب شریف المراقبات انواع تغذیه روزه داران را ذکر کرده است که در ادامه می خوانید:

روزه داران به لحاظ تغذیه نیز به چند دسته تقسیم مى شوند:

الف) عده اى تغذیه آنان از راه حرام است . این گروه مانند باربرهایى هستند که بار مردم را به منزلشان مى رسانند. بهمین جهت پاداش مال صاحب غذا بوده و روزه دار فقط از گناه ظلم و غصب خود بهره مند مى گردد. و به عبارت دیگر کار این دسته مانند کار کسى است که سوار بر چهار پاى غصبى شده و خانه خدا را با آن طواف کند.

 

ب) عده اى تغذیه آنان شبهه ناک است ؛ که این دسته به دو گروه تقسیم مى شوند: دسته اول کسانى هستند که این مشتبه به حرام واقعى ، در ظاهر براى آنان حلال است و دسته دوم حتى در ظاهر نیز براى آنان حلال نیست . دسته اول حکم کسى را دارد که تغذیه او حلال است گرچه یک درجه از او پایینتر است . و دسته دوم حکم کسى را دارد که غذاى حرام مى خورد، گرچه یک درجه از او بالاتر است .

 

ج) دسته اى تغذیه آنان حلال است ولى سفره آنان رنگین بوده ، از چند نوع غذا استفاده کرده و پرخورى مى کنند. این دسته مانند انسانهاى پستى هستند که در حضور دوست خود به کارهایى مى پردازند که اول خوشش نمى آید، و دوست انتظار دارد که آنان از چیزى جز یاد و نزدیک شدن به او لذت نبرند. چنین بنده اى لیاقت مجلس دوستان را نداشته و باید او را با چیزى که دوست دارد تنها گذاشت . و شایسته است او را بنده شکمش بدانیم نه بنده پروردگارش .

 

د) عده اى نیز از دسته فوق تجاوز کرده و کارشان به اسراف و ریخت و پاش و تلف کردن رسیده ، حکم این دسته مانند کسانى است که غذایشان حرام است ؛ و بهتر است او را گناهکار بدانیم تا مطیع .

 

ه‍) عده اى هم کسب و کار و هم تغذیه آنها حلال بوده و از خوشگذرانى و اسراف دور هستند؛ براى خدا تواضع کرده و در مقدار خوردنى و آشامیدنى بمقدار حلال و غیر مکروه بسنده مى کنند؛ غذاى خوشمزه نخورده و به یک خورش اکتفا نموده ؛ یا بعضى از چیزهاى زیادى و لذتها را ترک مى کنند. درجات آنان پیش پروردگارى که مراقب تلاشها و مراقبتهاى آنان است ، محفوظ مى باشد؛ شکرگزار آن بوده و پاداش آن را مى دهد. در هنگام گرفتن پاداش باندازه سر سوزنى به آنان ظلم نشده و خداوند پاداشى بهتر از عمل آنها به آنان داده و بى حساب و با فضل خود به آنان مى بخشد. و کسى نمى داند چه نعمتهاى گرانقدرى براى آنان ذخیره شده که به ذهن کسى خطور نکرده است.

 

اى فقیر! بنگر که افطار و غذاى حلال تو اگر فقط بخاطر میل به غذا باشد شبیه غذا خوردن حیوانات است ؛ بخصوص اگر زیاده روى نمایى . و اگر حرام باشد از حیوانات نیز پایینتر خواهى بود. ولى اگر بخاطر انجام دستور خداوند و نیرو گرفتن براى عبادت و بدست آوردن نزدیکى و قرب خدا باشد، شبیه عمل پیامبران و اولیا و فرشتگان مقرب مى باشد.

فلسفه ماه رمضان در سیره ثامن‌الائمه(ع)

امام هشتم شیعیان، امام رضا (ع) در آستانه ماه مبارک رمضان اهل بیت خود را نزد خودشان جمع کرده و تأکید داشتند که خود را برای این ماه آماده کنند و نخستین نکته‌شان نیز روزه‌داری برای اتصال به ماه مبارک رمضان برای کسب درجات معنوی بود.
امام رضا (ع) به نقل از علی (ع) و ایشان هم به نقل از رسول خدا (ص) درباره ماه رمضان فرمودند: من تلافیه (شهر رمضان) آیة من القرآن، کان له مثل أجر من ختم القرآن فی غیره من الشهور ...؛ هر کس یک آیه از قرآن کریم را در این ماه تلاوت کنند نظیر آن است که تمام قرآن را در ماه‌های دیگر تلاوت کرده است، خوبی‌ها در ماه رمضان پذیرفته شده و بدی‌ها بخشیده می‌شود، و اگر به چهره برادر مؤمن خود لبخند بزند، در قیامت وی نیز بر چهره او لبخند می‌زند و او را بشارت بهشت می‌دهد.
ایشان در این باره می‌افزایند که هر کس در این ماه مؤمنی را کمک کند، خداوند قدم‌های او را در پل صراط محکم می‌کند، و هر کس در این ماه از غضب خود را باز دارد خداوند به او در روز قیامت کمک خواهد کرد، اگر فردی مظلومی را کمک کند خداوند او را در دنیا و آخرت کمک می‌کند.
امام رضا (ع) در حدیث دیگری می‌فرمایند: «فلم امروا بالصوم؟ قیل لکی یعرفوا الم الجوع والعطش، فلیستدلوا علی فقر الآخرة، ولیکون الصائم خاشعا ذلیلاً مستکینا مأجورا محتسبا عارفا صابرا علی ما اصابه من الجوع والعطش، فیستوجب الثواب مع ما فیه من الانکسار عن الشهوات ولیکون ذلک واعظا لهم فی العاجل، و ...»: اگر بپرسند چرا روزه واجب شده است؟ پاسخ آن است که درد گرسنگی و تشنگی را بدانند و از این راه پی به فقر و بی‏زاد و توشه بودن آخرت ببرند، و برای اینکه روزه‌دار بر اثر ناراحتی که از گرسنگی و تشنگی برایش پیش آمده فروتنی کند و کوچکی کند و نیازمندی نشان دهد تا اجر ببرد و به حساب آورد کار خویش را و بشناسد و پایداری و مقاومت کند بر آن.
و از این جهات مستحق اجر شود، با آنچه که در آن است از قبیل جلوگیری از طغیان شهوات و کنترل هواها و اینکه موجب عبرت و موعظه‏‌ها باشد برای آنها در این دنیا، و تمرینی باشد برای انجام تکالیف، و راهنمایی باشد برای آنها در عالم دیگر، و بشناسند شدت مشکلات فقرا و بینوایان را در دنیا، و آنچه را که خداوند در اموالشان برای مساکین و تهیدستان واجب کرده ادا کنند.
در این حدیث شریف امام رضا(ع) فلسفه وجوب روزه را بیان کردند، علاوه بر بعد اخروی که یادآوری گرسنگی و تشنگی روز قیامت بود، توجه به مشکلات فقرا و بینوایان هم وجود داشت.
در جایی دیگر امام رضا (ع) چنین می‌‏فرماید: «انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع والعطش فیستدلوا علی فقر الآخرة» مردم به انجام روزه امر شدند تا گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را درک کنند.
همچنین امام رضا (ع) می‌فرماید: کانَ أمیرُ المؤمنینَ علیه السلام لایَنامُ ثلاثَ لیالٍ : لَیلةَ ثلاثٍ وعِشرِینَ مِن شَهرِ رَمَضانَ ، ولَیلةَ الفِطرِ ، ولَیلةَ النِّصفِ مِن شَعبانَ ، و فیها تُقسَمُ الأرزاقُ والآجالُ وما یَکونُ فی السَّنَةِ؛ امیرالمؤمنین (ع) سه شب را نمى‏‌خوابید : شب بیست و سوم ماه رمضان ، شب عید فطر و شب نیمه ماه شعبان ؛ در این شبها، روزی‌ها تقسیم و مدّت عمر و هر آنچه در آن سال رخ خواهد داد ، تعیین مى‏‌شود.
محدث نوری از کتاب فقه‌الرضا در باب روزه آورده است که امام رضا (ع) فرمود: و أکثر فی هذا الشهر المبارک من قراءة القرآن والصلاة علی رسول الله؛ در این ماه شریف قرآن زیاد بخوان و فراوان بر رسول خدا صلوات و درود بفرست.

 
پی نوشت ها:
-فقه‌الرضا
-عیون اخبارالرضا
-بحارالانوار
-وسایل الشیعه
منبع:فارس

قرائت قرآن در حرم امیرالمومنین(ع)